Δημήτριος Χρυσ. Αναγνωσταράς
16 Δεκεμβρίου 2018, ώρα 18.30 μ.μ., ημέρα Κυριακή
Παρουσίαση του βιβλίου
«Περδικονέρι Γορτυνίας και οι συνοικισμοί του…», τομ. Γ΄
του Δημήτρη Κυριακόπουλου
Διοργάνωση: Σύλλογος Περδικονεριτών
Αίθουσα Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Καλλιθέας,
Ματζαγριωτάκη 76, Καλλιθέα
Αγαπητοί φίλοι
2. Και είναι αλήθεια, αγαπητοί πατριώτες και συμπατριώτισσες, ότι ο παπα-Χρίστος Κυριακόπουλος και ο τιμώμενος σήμερα συγγραφέας ο Δημήτρης Κυριακόπουλος, ο ανεψιός του, αποτελούν για μένα μια δυνατή, ουσιαστική και συνεχή παρουσία, για να έχω και να διατηρώ, με την Αρκαδία και την Γορτυνία- πέραν της περιώνυμης εφημερίδας της Γορτυνίας, έργο εθνικής πνοής εκ μέρους της οικογένειας του Κώστα Καλύβα- να διατηρώ μια ζωντα-νή επαφή με την πατρίδα μου την Γορτυνία, σε όλους τους ζωτικούς τομείς, με προτεραιότητά μου ν΄ αναφέρομαι σε πρόσωπα, τα οποία γνώριμα από τα παλιά χρόνια, πρόσωπα ευπρόσωπα και άξια, για τα οποία πληροφορού-μαι με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για εκείνους που ήδη έχουν αποδημήσει, έχουν φύγει από την ζωή και για εκείνους που συνεχίζουν να γεύονται τις χαρές, αλλά και τις πίκρες της βιοπάλης, της όλης ζωής.
Δεν ημπορώ, εδώ και τώρα, να μνημονεύσω συγκεκριμένα ονόματα φίλων, Περδικονεριτών, από κάθε ηλικία, που τιμώ συνεχώς- και για τούτο ζητάω την επιείκειά τους.
4. Έτσι με την επικείμενη, πανηγυρική, εορταστική προσέγγιση της εθνεγερ-σίας του 1821, ο Δημήτρης Κυριακόπουλος, με την συνεργασία και του θείου του πρωτοπρεσβυτέρου παπα- Χρίστου Κυριακόπουλου, πάλιν ευρίσκονται σε ενεργό ετοιμότητα για την παρουσίαση ενός ειδικού τόμου για τα τραγού-δια της εθνεγερσίας και της Επανάστασης , που διασφάλισε την ταυτότητά μας, την ζωή μας και μας κατέστησε κληρονόμους της εθνικής μας υπόστα-σης, της ελευθερίας μας και της πολιτιστικής μας ιδιομορφίας, της ψυχής μας.
5. Ήδη λοιπόν, το εξώφυλλο του βιβλίου που μας ενδιαφέρει σήμερα, παρα-πέμπει στην υπαίθρια και δημόσια βρύση του Περδικόνερου, από την οποία οφείλει και τη νέα επωνυμία της η κοινότητά μας, μια βρύση, όπου βρίσκου-νε πόσιμο νερό οι πέρδικες που αφθονούν στην ευρύτερη περιοχή κατά σμή-νη, σε μια παρουσία θριαμβευτική, καλλικέλαδη και πανηγυρική, μια ζωντα-νή απεικόνιση που ηλεκτρίζει και ομιλεί από μόνη της με πολλά βιώματα και νοήματα, προσωπικά και συλλογικά.
6. Προχωρούμε τώρα στο θεματολόγιο των περιεχομένων αυτού του ενδια-φέροντος βιβλίου, το οποίο έχει μια ποικιλία και κλιμακωτή άρθρωση, που ξεκινάει από τα εθνικά κτήματα, την απογραφή των γεωργών και των νομα-δικών ζώων και την αναλυτική καταγραφή των εφημερίων Επισκοπής Γόρτυνος και Μεγαλουπόλεως- από το 1834, 1835, 1836, 1853 με αποκορύφωση την εκκλησία της Αγίας Μαρίνας.
Εδώ, οι πληροφορίες που δίδονται, μέσα από πρωτογενές αρχειακό ιστορικό υλικό, είναι όντως σημαντικές, καταγράφονται και παρουσιάζονται για πρώτη φορά, με μεγάλη ενάργεια και είναι ικανές για να μας ενημερώσουν υπεύθυνα, για ένα χώρο που ακόμη μένει παρθένος και άγνωστος στην έρευνα, αν λάβουμε υπόψη μας την ανεκμετάλλευτη εισέτι παραγωγή των Γενικών Αρχείων του Κράτους.
7. Εκείνο το κεφάλαιο πάντως που με ηλεκτρίζει και με γοητεύει είναι το ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ εκτεινόμενο σε πολλές σελίδες το οποίο περιλαμβάνει πρόσωπα τίμια και ιερά, ζυμωμένα και γυμνασμένα στον κάματο, στον ιδρώτα, στον πόλεμο και στην ειρήνη, στο τραγούδι, στο πανηγύρι και στον θρήνο, πρόσωπα άγρια και άγια, εργατικά, πρόσωπα νέα, ζωηρά και ελπιδοφόρα, σεβάσμια, ιστορικά, που πρωταγωνιστούν στα προκλητικά βήματα της ιστορίας, της μοίρας μας, πρόσωπα ζώντα ή τεθνεώτα, πρόσωπα χαριτωμένα με το ράσο του ιερέα ή με την ένδοξη φουστανέλα του αγωνιστή, του πατριώτη, πρόσωπα ευπρόσωπα, θαρραλέα, λεβέντικα, επίμονα, τραγικά μαζί και μεγαλεπίβολα, ηρωικά, αναστήματα, μικρά ή μεγάλα, που υπηρέτησαν και υπηρετούν τη ζωή, την πολιτική, τον πολιτισμό, την παράδοση και τη σύγχρονη προβληματική.
Επιμένω σε αυτό το κεφάλαιο, φίλοι μου, διότι κοντά στον ιερέα πατέρα μου, τον παπα- Χρυσόστομο, γνώρισα, αγάπησα, θαύμασα και ανεγνώρισα την απλότητα, την ανδρεία, την καλοσύνη, την αγωνία και τον αγώνα όλων αυτών των συγχωριανών μας, των οποίων τα πρόσωπα προβάλλονται σ΄αυτό το βιβλίο και τα οποία, σε μένα και σε όλους εσάς, επανέρχονται στη μνημοσύνη μας και ανακαλούν ζωηρά βιώματα, συντροφιές εξαγιασμένες, παρέες που έγραψαν και γράφουν ιστορία, οικογένειες με συνοχή και συνέχεια, με αρχές, αξίες, οράματα και μηνύματα.
8. Ενδιαφέροντα είναι πάλι τα κεφάλαια, που αναφέρονται ε διάφορα ιστορικά γεγονότα, στον χωρόχρονο της εθνεγερσίας, με στρατεύσιμους από το Περδικονέρι της Γορτυνίας, με καταλόγους αγωνιστών και συναγωνιστών, με τιμητικές συντάξεις σε οικογένειες παθόντων σε καιρούς χαλεπούς, σε πατριώτες που θυσιάστηκαν για την πατρίδα, στον καιρό της ειρήνης και του πολέμου.
9. Αναφέρουμε τέλος τις βουλευτικές εκλογές, από το 1847, 1850, 1858, 1872, 1873, 1874, 1946, μέχρι το 2010 και 2012, εκλογές που καθορίζουν την πορεία του τόπου μας και διερμηνεύουν την νοοτροπία μας, την ελπίδα μας για ένα καλό και ευοίωνο μέλλον, σε διεργασίες επίπονες, προβληματικές και πολλές φορές πανηγυρικές, ηλεκτρισμένες και ζοφερές.
10. Παρακάμπτουμε, λόγω χρόνου, τα κεφάλαια για την εκπαίδευση, τα οικονομικά, τον κοινωνικό βίο, και την εξακτίνωση της λαογραφίας, αυτής της μεγάλης δεξαμενής του πολιτισμού μας και καταστέφω γρήγορα το λόγο μου, εστιάζοντας την προσοχή μας, την προσοχή σας στο τιμητικό αφιέρωμα σε ΕΠΙΦΑΝΕΙΣ ΠΕΡΔΙΚΟΝΕΡΙΤΕΣ, που διακρίθηκαν στον χώρο της λειτουργικής- επαγγελματικής δράσης τους, για το ήθος, το αγωνιστικό φρόνημά τους, το πνεύμα της προσφοράς, και την εργατικότητά τους.
Να εστιάσουμε λοιπόν την προσοχή μας, φίλοι μου, με ευλάβεια και αναγνώριση, στα τίμια πρόσωπα, του πρεσβυτέρου Θεόδωρου Παπανικολάου ή Παπαϊωάννου, ως και του διδασκάλου Γεωργίου Παπανικολάου ή Παπαϊωάννου, αμφοτέρων αδελφών και γόνων του Κατσουλαίου ιερέως παπα- Δημήτρη, ο οποίος υπήρξε γενάρχης μιας μεγάλης και δυναμικής, πολύτεκνης οικογένειας, λευίτης άξιος, σεβάσμιος και αληθινός.
Να μνημονεύσουμε πάλιν τον καθηγητή της φυσικής, Νικόλαο Ιωάννη Φλούδα, για το πολυποίκιλο και μεγάλο έργο του στο χώρο της ιστορικής- παραδοσιακής λαογραφίας, με αφετηρία το χωριό Βυζίκι της Γορτυνίας, με παραπομπές σε όλα τα ρεύματα της θελπούσιας κληρονομιάς, στα κάστρα της ΑΚΟΒΑΣ στα περάσματα και παλέσματα του Ελληνισμού.
11. Ο συγγραφέας Δημήτριος Κυριακόπουλος ευρίσκει επίσης τη δίκαιη ευκαιρία να παρουσιάσει την ιερατική, πολύχρονη παρουσία του πρωτοπρεσβυτέρου Ιωάννη Παπανικολάου, γιού του Αγγελή, εγγονού του ειρημένου παπα- Μήτσιου, ο οποίος, ως πτυχιούχος της θεολογίας στην Πελοπόννησο, στην Αρκαδία, στην Γορτυνία, αλλά και στην πρωτεύουσα της Αθήνας, στην Ιερά Μητρόπολη Κηφισίας και Ωροπού, δίνει τον αγώνα του, την μαρτυρία του και την βοήθειά του.
Δύο νέα και αξιόλογα πρόσωπα παρελαύνουν ακόμη στο βιβλίο τούτο. Είναι ο Αγγελής Πετρόπουλος, εργάτης περιώνυμος, αγωνιστής και συναγωνιστής, φιλοσοφημένος βιοπαλαιστής και ποιητής, γνωστός με το παρωνύμιο ως ΚΑΤΣΟΥΛΕΥΣ , του οποίου τα ποιήματα, έργα γόνιμης λαικής λαλιάς και έκφρασης, αποτελούν αποστάγματα φρόνησης- σοφίας και διδαχής. Έσχατος και πρώτιστος συνάμα ο Κώστας Νικολόπουλος του Χαραλάμπους, Νομικός, ερευνητής, ποιητής και αυτός ανήσυχος, δυναμικός και μπροστάρης, οικογενειάρχης βέλτιστος, ο οποίος, μαζί με τον Δημήτρη το Κυριακόπουλο, εργάζεται, και συνεργάζεται αγαστά, φιλότιμα, για την προβολή του Περδικονερίου, με όλα τα σύγχρονα διαθέσιμα μέσα, σε χώρους δημόσιους, ιδιωτικούς και χώρους της ενημέρωσης.
12. Δικαιολογημένα λοιπόν, φίλοι μου, συμμετέχω σήμερα στην παρουσίαση του νέου βιβλίου από το Δημήτρη Κυριακόπουλο, που αναφέρεται στο Περδικονέρι και στους γύρω συνοικισμούς του, αναπολώ παλαιές, καλές και γόνιμες ημέρες και περιόδους αγώνων, μνημονεύω πρόσωπα ιερά και άγια, χαίρω και σεμνύνομαι για την φιλία μου με τον πολυγραφότατο συγγραφέα και μουσικοδιδάσκαλο Δημήτρη Κυριακόπουλο και του εύχομαι δημόσια να είναι πάντοτε γόνιμος, δημιουργικός και δραστήριος, για το καλό της Αρκαδίας, της Γορτυνίας και της Ελλάδος.
Σας ευχαριστώ
ΜΑΡΙΑ ΜΑΝΤΟΥΒΑΛΟΥ
16 Δεκεμβρίου 2018, ώρα 18.30 μ.μ., ημέρα Κυριακή
Παρουσίαση του βιβλίου
«Περδικονέρι Γορτυνίας και οι συνοικισμοί του…», τομ. Γ΄
του Δημήτρη Κυριακόπουλου
Διοργάνωση: Σύλλογος Περδικονεριτών
Αίθουσα Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Καλλιθέας, Ματζαγριωτάκη 76, Καλλιθέα
Σεβαστοί πατέρες, κύριε Πρόεδρε του Συλλόγου Περδικονεριτών, κυρίες και κύριοι,
Αρχίζοντας, θέλω να αφιερώσω στον υπερήφανο για την καταγωγή του και εγκωμιαστή του τόπου του, συγγραφέα τού βιβλίου, που παρουσιάζουμε σήμερα, του πολυβραβευμένου Δημήτρη Κυριακόπουλου ένα ποίημα, που γράφτηκε από ένα παιδί, πριν τριάντα χρόνια και που σήμερα έχουμε τη χαρά να βρίσκεται κοντά μας. Ακούστε το:
ET IN ARCADIA EGO…
Στην Αρκαδία γεννήθηκα κι εγώ!
Τα γονικά μου πέτρα και πουρνάρι,
απ' τη σειρά των αγριμιών κρατώ
κι απ' των πουλιών το γένος έχω πάρει.
Αδέρφια μου τα βράχια κι οι γκρεμοί
κι αγαπημένοι φίλοι μου τα δάση,
τα ξέφωτα, η μικρή νεροσυρμή,
το βουητό απ’ του Πάνα το γιορτάσι.
Ανάσα μου τα μύρα του βουνού
κι η λάμψη της αυγής γλυκό ψωμί μου,
χαρά μου το παιχνίδι τ' ουρανού
κι οι πεταλούδες σύντροφοι μικροί μου.
Στην Αρκαδία γεννήθηκα κι εγώ
και ρέει χυμός πλατάνου μες στο αίμα
κι έχω το πνεύμα σαν το φως γοργό,
καθάριο σα δροσοπηγή το βλέμμα.
Στην Αρκαδία γεννήθηκα κι εγώ
και βλάστησα στο λιγοστό της χώμα,
πήρα των αηδονιών της το ρυθμό
και τον αυλό του Πάνα της στο στόμα.
ΗΛΙΑΣ ΓΙΑΝΝΙΚΟΠΟΥΛΟΣ, 6/6/1986
Τελειώνοντας, λοιπόν, αυτή τη μικρή αναφορά μου στο ποιητικό μέρος του βιβλίου, θα σας δώσω ένα ελάχιστο δείγμα της γραφής και των δύο ποιητών. Αρχίζω με τον Αγγελή Πετρόπουλο, με το ωραίο λαϊκό ομοιοκατάληκτο δεκαπεντασύλλαβο στίχο του, που γράφει:
Στα ξάστερά σου τα βουνά, που η φύση τα στολίζει,
πρωτάρχισε η λευτεριά να γλυκοφτερουγίζει.
Μες των βαρβάρων τη φωτιά, τ’ απάνθρωπο καμίνι
πολλούς ανθρώπους σούβλισαν, μα η Ελλάς δε σβήνει.
Και άλλο ένα:
Δείτε, ποια ανθρώπινη ψυχή σε τέτοια φτώχεια αντέχει,
Μες στην καλύβα τη φτωχή, που πάντα φτώχεια βρέχει.
Και ο Κώστας Νικολόπουλος, σ’ ένα ευαίσθητο, ευρηματικό σε εικόνες και δραματικό ποίημά του, με τίτλο «Στην πρώην Γιουγκοσλαβία», γράφει:
Τα βέλη του πολέμου σκόρπισαν τα ιμάτιά σου.
Το στολισμένο με ροδοπέταλα κορμί σου,
ψυχορραγεί στον ανθρώπινο όλεθρο.
Από λυγισμένες παπαρούνες
στόλισαν το άψυχο σώμα σου
σε σκόρπιους τάφους.
Η «πολιτισμένη Δύση» έντυσε με σάβανο,
το χαμόγελο και το όνειρο.
Βέβαια το «πολιτισμένη Δύση» σε εισαγωγικά.
Αλλά και ο ίδιος ο συγγραφέας του βιβλίου, ο μελίρρυτος, Γορτύνιος καθηγητής Δημήτρης Κυριακόπουλος, ανήκει, όπως και οι γνήσιοι ποιητές, στους θεόπνευστους και ταλαντούχους από τη γέννησή τους δημιουργούς και αναδεικνύει τον πολύμορφο ποιητικό λόγο, με τη φωνή του αηδονιού που διαθέτει, από την προφορική ποίηση του δημοτικού τραγουδιού μέχρι την βυζαντινή εκκλησιαστική των διαφόρων μελωδών, όπως τους Ύμνους του Ρωμανού του Μελωδού, του Βυζαντινού εκκλησιαστικού ποιητή που έδωσε το όνομά του στο Ωδείο, απ’ όπου ο μουσικοδιδάσκαλος Κυριακόπουλος πήρε ένα από τα πολλαπλά διπλώματά του, το Δίπλωμα Σύνθεσης. Ενορχήστρωσε λοιπόν κατάλληλα και στο σημερινό του βιβλίο, όλο το κατά το πλείστον αρχειακό υλικό του, καρπό επίπονης και μακροχρόνιας έρευνας, με σημείο πάντοτε αναφοράς τη λατρεμένη του γενέτειρα, το Περδικονέρι και τους συνοικισμούς του Γαλατά, Μπουλιάρι, Συριαμάκο, «Αυτό τον κόσμο τον μικρό, τον Μέγα»
Ανιούσα κλίμακα έχουν πάρει στα χέρια του συγγραφέα οι τόμοι για το Περδικονέρι, που τους συνθέτει σε διάστημα είκοσι περίπου χρόνων, από τον πρώτο τόμο μέχρι τον σημερινό τρίτο, που γνωρίζω εγώ, τον εξαντλητικό και της τελευταίας λεπτομέρειας, με κέντρο αναφοράς πάντοτε, την Κατσουλιά και τα μικρότερα χωριά της. Είναι τεράστιες οι δυσκολίες για τον εντοπισμό σε διάφορα αρχεία του υλικού και στη συνέχεια η οργάνωση και κατάταξή του, προκειμένου ο αναγνώστης να έχει πλήρη κατά το δυνατόν και πολυεπίπεδη θεματικά πληροφόρηση για το ερευνώμενο αντικείμενο που είναι το Περδικονέρι σε όλες τις μορφές της ζωής του.
Ωστόσο παρά τις μεγάλες δυσκολίες για το εγχείρημα, ο σεμνός συγγραφέας του αποφεύγει να κάνει επίδειξη δυσκολιών και περιορίζεται μόνο στη σαφήνεια του λόγου του δικού του και την ορθή και τεκμηριωμένη μεταγραφή των πηγών του, αποδίδοντας παράλληλα απλόχερα τις ευχαριστίες του σε όσους τον βοήθησαν στο επίπονο έργο του, είτε με την παροχή , έστω και ελάχιστου, γραπτού υλικού, είτε με την προσφορά του πολύτιμου και μοναδικού πλούσιου φωτογραφικού υλικού, που παραθέτει, και το ονομάζει εύστοχα «φωτογραφικό οδοιπορικό». Αυτό το ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ, με τις ονοματολογικές και άλλες θησαυρισμένες πληροφορίες του, καλύπτει εξήντα περίπου σελίδες του βιβλίου. Θεωρώ αυτό το φωτογραφικό υλικό ανεκτίμητο θησαυρό, όχι μόνο γιατί αποκαλύπτει τον απέραντο και βαθύ σεβασμό του δημιουργού του βιβλίου προς όλα τα πρόσωπα του χωριού του, κάθε ηλικίας, χωρίς τις συνήθεις αποκρουστικές και συχνά κατασκευασμένες διακρίσεις σε επώνυμους και ανώνυμους, αλλά και γιατί η ενέργειά του αυτή, της δύσκολης συλλογής του φωτογραφικού υλικού και της διάσωσής του στο εκτυπωμένο βιβλίο, φανερώνει το είδος της παιδείας που έλαβε ο συγγραφέας και που ενστερνίστηκε μετατρέποντάς το από θεωρία σε πράξη. Ήθελε πιστεύω να θεωρήσει παρόντες και συμμέτοχους και μάρτυρες στο εγκώμιο για το χωριό τους όχι μόνο τους ζωντανούς συγχωριανούς αλλά ισότιμα και τους κεκοιμημένους. Έκανε δηλαδή τιμητικό και δοξαστικό προσκλητήριο νεκρών. Η θεώρησή του αυτή πιστεύω ότι πηγάζει από την άφθαρτη τότε και πραγματική παιδεία που έλαβε και στο γυμνάσιο Τροπαίων, αλλά κυρίως με τη φοίτησή του στο ξεχωριστό στη Χώρα μας, πρότυπο εκπαιδευτικό ίδρυμα, που υπήρξε, ανάμεσα σε λίγα άλλα, στην κορυφή των ελληνικών γραμμάτων, στο Χώρο της Ορθοδοξίας και της Παιδείας, και αναφέρομαι στη Ριζάρειο Σχολή, που έχει πάνω από 170 χρόνια ζωής. Η Ριζάρειος πρόσφερε στους μαθητές της τον αξιακό πλούτο της Ελληνορθόδοξης ταυτότητας και παράδοσης. Η κάθε τάξη έκανε δύο επί πλέον θεολογικά μαθήματα μαζί με την Βυζαντινή Μουσική. Διευθυντές της διετέλεσαν ο Άγιος Νεκτάριος και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος Παπαδόπουλος. Απόφοιτος της ίδιας Σχολής ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόδωρος ο Β΄, ο Πρωθυπουργός Ξενοφών Ζολώτας και πολλοί πανεπιστημιακοί καθηγητές.
Απόφοιτος επίσης αυτής της Σχολής, που ίδρυσαν οι Ηπειρώτες Ευεργέτες αδελφοί Μάνθος και Γεώργιος Ριζάρης, υπήρξε και ο Δημήτρης Κυριακόπουλος και είχε συμμαθητή τον Πρωτεπιστάτη του Αγίου Όρους γέροντα Μάξιμο Νικολόπουλο, Ιβηρίτη, με καταγωγή από το Μπουλιάρι, ο οποίος και συγχαίρει τον ξεχωριστό και αλησμόνητο συμμαθητή του για το δίτομο τότε έργο του, το 2013, γράφοντάς του από το Άγιο Όρος: «Αδελφέ, φίλε και συμμαθητά Δημήτριε, να δοξάζεις τον Κύριον και την Υπεραγίαν Θεοτόκον, οίτινες σε ηξίωσαν να φέρεις εις πέρας το περίφημον δίτομον έργον σου δια την πατρώαν γην και όχι μόνον. Το έργο τούτο δεν είναι μικρά υπόθεσις, αλλά μεγάλη εθνική θα έλεγον!».
Ο απόφοιτος λοιπόν της Ριζαρείου, Κυριακόπουλος, τιμά τους καθηγητές του και τον τιμούν και οι ίδιοι. Απευθύνοντας ευχαριστίες σε όσους παρουσίασαν τον Β΄ τόμο του βιβλίου του, κάνει ιδιαίτερη αναφορά στον καθηγητή του, στη Ριζάρειο, κ. Παπασωτηρίου Κώστα, με τον οποίον, όπως γράφει, συνδέεται στενά από τα μαθητικά του χρόνια και συνεχίζει να μαθητεύει κοντά του, και ο δάσκαλός του, εκτιμώντας τον παλιό μαθητή του, τον στήριξε ηθικά και υλικά για την ολοκλήρωση του έργου του.
Αλλά επαίνους παίρνει ο πολυτάλαντος σημερινός συγγραφέας και από τον καθηγητή των πρώτων γυμνασιακών του χρόνων, στο Γυμνάσιο Τροπαίων, κ. Δημήτρη Τσάκαλη, που παρουσίασε τον δεύτερο τόμο του βιβλίου του και που ο τότε μαθητής δεν περίμενε μετά από τόσα χρόνια ο σοφός αυτός δάσκαλος, όπως γράφει, να του κάνει την τιμή να παρουσιάσει την ταπεινή εργασία του μαθητή του.
Και με τον τωρινό τρίτο τόμο, όπως και με τους άλλους δύο, ο στόχος είναι να καλλιεργηθεί στις νεότερες γενιές αγάπη στα εθνικά ιδανικά και τις αξίες, που συνθέτουν τον αξιακό μας κώδικα, που δυστυχώς τα τελευταία χρόνια τον κατάντησαν, όπως λέει ο λαός, «έρμα μαντριά γιομάτα λύκους». Αυτός είναι και ο επιπρόσθετος λόγος, εκτός από τον καθαρά - ιστορικό ερευνητικό, που οδηγεί στην ανάπτυξη των κεφαλαίων του βιβλίου με θέματα τόσο τα Εκκλησιαστικά επί Βαυαρικής περιόδου, που διαλύθηκαν τα Μοναστήρια και λεηλατήθηκαν τα ιερά κειμήλιά τους, όσο και τα θέματα για τους «Πατριώτες που θυσιάστηκαν για την Πατρίδα» σε όλους τους αγώνες από το ’12 ’13 μέχρι την απελευθέρωση, και την περίοδο των εμφύλιων ανομημάτων, τόσο των παλαιών του 1824, όσο και των νεοτέρων του ‘46. Τα πρόσωπα που αναφέρονται σε όλες τις περιόδους, άλλοτε θριάμβων και άλλοτε ήττας, δεν είναι αξιωματούχοι, αλλά απλοί στρατιώτες, που όπως αναφέρεται στο βιβλίο, πρόθεση του γράφοντα ήταν να «καταγράψει τα ονόματα των απλών φαντάρων, των ανώνυμων ηρώων, που αψηφώντας τα βόλια του θανάτου ελευθέρωσαν σκλαβωμένους αδελφούς και δόξασαν την Ελλάδα» και που πατρώα γη τους ήταν το Περδικονέρι και ο Γαλατάς.
Στο βιβλίο που παρουσιάζουμε οι ανώνυμοι στρατιώτες γίνονται επώνυμοι. Καταλαμβάνει τις σελίδες του βιβλίου ο ανώνυμος λαός και κάτω από τις γραμμές των αναφορών των ονομάτων και των τόπων θυσίας, επιτρέψτε μου να πω, αδιόρατα, αλλά έντονα ερεθιστικά επανέρχονται στη μνήμη μου, και θέλω να πιστεύω και στη μνήμη του αναγνώστη και αρχίζουν να ακούγονται, ήσυχα και διδακτικά, λόγια γνώριμα από παλιά, σαν πολυφωνική σύνθεση, που η ανάγνωση αυτού του βιβλίου τα ξαναζωντανεύει. Ας ακούσουμε μερικές απ’ αυτές τις λυτρωτικές και για σήμερα φωνές:
Πάντα ευκολόπιστε και πάντα προδομένε.
Διονύσιος Σολωμός
Τούτος ο λαός, αφέντη μου, δεν ξέρει πολλά λόγια
σωπαίνει, ακούει, κι όσα του λες τα δένει κομπολόγια.
Και κάποιο βράδυ υψώνει το κεφάλι
κι αστράφτουνε τα μάτια του κι αστράφτει ο νους του πάλι.
Γιάννης Ρίτσος «Ο Λαός»
Και μια τελευταία, παλιά, αλλά επίκαιρη όσο ποτέ φωνή:
«Είμαστε ένας λαός, με παλικαρίσια ψυχή, που κράτησε τα βαθιά κοιτάσματα της μνήμης του σε καιρούς ακμής και σε αιώνες διωγμών και άδειων λόγων. Τώρα που ο κόσμος γύρω μας μοιάζει να θέλει να μας κάνει τρόφιμους ενός οικουμενικού πανδοχείου, θα την απαρνηθούμε άραγε αυτή τη μνήμη; Θα το παραδεχτούμε τάχα να γίνουμε απόκληροι;»
Γ. Σεφέρης
Ευχαριστώ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ
ΔΗΜ. ΚΥΡ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ: Περδικονέρι Γορτυνίας και οι συνοικισμοί του Γαλατάς, Μπουλιάρι, Συριαμάκος, ( τόμος Γ΄), Αθήνα 2018, σσ. 366
Αισθάνομαι ιδιαίτερη τιμή και χαρά που έχω απόψε την ευκαιρία να παρουσιάσω ένα ακόμα βιβλίο του συμπατριώτη μας Δημήτρη Κυριακόπουλου. Χαρά, γιατί ο Δημήτρης είναι φίλος μου. Τιμή, γιατί ο Δημήτρης δεν είναι μόνο ένας καλός φίλος μου, αλλά και ένας εξαιρετικός συγγραφέας και φιλότιμος ερευνητής, που δίκαια έχει αποσπάσει τον έπαινο και των αναγνωστών του και των πνευματικών ανθρώπων και του ανώτατου πνευματικού ιδρύματος της χώρας μας, της Ακαδημίας Αθηνών. Η Ακαδημία τρεις φορές έχει βραβεύσει ή επαινέσει το συγγραφικό έργο του! Όπως θα δείτε και στο καινούριο βιβλίο του, με υπερηφάνεια ο Δημήτρης δημοσιεύει στις πρώτες σελίδες την επιστολή με την οποία η Ακαδημία Αθηνών του απονέμει τιμητικόν Έπαινο. Έναν έπαινο, που επάξια τον κέρδισε και με τον όγκο του έργου του και με την υψηλή ποιότητα των περιεχομένων του.
Ο Δημήτρης Κυριακόπουλος δεν είναι επαγγελματίας συγγραφέας. Καθηγητής Μουσικής είναι, που όμως έχει ιστορικές ανησυχίες και βαθειά και δημιουργική αγάπη για την παράδοση του τόπου μας. Αποτέλεσμα και καρπός αυτούς του τρισυπόστατου ενδιαφέροντος του Δημήτρη, μουσικού, ιστορικού και λαογραφικού, είναι όλο το μέχρι σήμερα συγγραφικό έργο του. Όλα τα βιβλία του κατά κάποιο τρόπο συνδέονται και αποτυπώνουν αυτά τα τρία γενεσιουργά στοιχεία.
Με αυτό το βιβλίο του ο Δημήτρης συνεχίζει με συνέπεια και επιμονή την 20ετή και πλέον παραγωγική πορεία του. Μια θητεία που μας έδωσε αγλαούς και γλυκούς καρπούς, που αξίζει τον κόπο απόψε να θυμηθούμε. Αρχή και αφετηρία της πνευματικής πορείας του Δημήτρη είναι τα «170 Δημοτικά Τραγούδια» της Γορτυνίας, ένα ογκώδες έργο, άνω των 400 σελίδων. Στο βιβλίο περιέχονται 170 αριστουργήματα του λαϊκού μας πολιτισμού, όχι μόνο με τα λόγια τους, όπως κάνουν συνήθως οι άλλοι συλλέκτες δημοτικών τραγουδιών, αλλά και με τη μελωδία τους, μεταγεγραμμένη μάλιστα και στη βυζαντινή και στην ευρωπαϊκή παρασημαντική! Πρόκειται για ένα σπουδαίο και πρωτότυπο έργο, με πλούσιο σχολιασμό και με βαρυσήμαντο Πρόλογο του κορυφαίου ιστορικού του καιρού μας, αείμνηστου πλέον Τάσου Γριτσόπουλου. Με το βιβλίο αυτό η είσοδος του Δημήτρη στα ελληνικά Γράμματα ήταν εντυπωσιακή!
Μουσικό και ιστορικό ενδιαφέρον στον τομέα της αρκαδικής προσωπογραφίας, αλλά και σπονδή αγάπης και σεβασμού σε δύο διαπρεπείς ομοτέχνους του, αποτελεί το βιβλίο του Δημήτρη «Μελίρρυτος ξυνωρίς» (δηλ. Μελιστάλαχτο ζευγάρι). Το έργο αυτό αναφέρεται στη ζωή και στο έργο των Αρκάδων μουσικών και ιεροψαλτών Ιωάννη Παναγιωτόπουλου ή Κούρου και του γιού του Δημήτρη Παναγιωτόπουλου ή Κούρου, που και οι δύο άφησαν εποχή στα μουσικά πράγματα του τόπου μας, ιδίως στη διάσωση και προβολή της βυζαντινής και της δημοτικής μας μουσικής.
Ο Δημήτρης επιμελήθηκε επίσης ένα υπέροχο «Λεύκωμα του 1ου Γυμνασίου Μοσχάτου», στο οποίο υπηρέτησε επί τρεις δεκαετίες ως Καθηγητής, Υποδιευθυντής και Αναπληρωτής Διευθυντής, με κατατοπιστική ιστορικήν εισαγωγή και με εκατοντάδες φωτογραφίες από την εκπαιδευτική και πολιτιστική δράση αυτού του σχολείου.
Κάτι διαφορετικό από τα μέχρι τότε γραφτά του παρουσίασε ο Δημήτρης δυο χρόνια πριν, με το πεζό έργο του «Βίος…αβίωτος», ένα συγκλονιστικό αφήγημα, ένα δυνατό χρονικό ζωής, που ζωντάνεψε με ρεαλισμό και παραστατικότητα τη ζωή στη Γορτυνία τις δέκα περίπου τελευταίες δεκαετίες, αλλά και τις περιπέτειες δύο συμπατριωτών μας, που έζησαν αιχμάλωτοι, ο ένας στη ναζιστική Γερμανία και ο άλλος στη γειτονική Αλβανία κατά τη μεταπολεμική περίοδο.
Αλλά θα έλεγα, ότι όλα αυτά τα έργα, σπουδαία και αξιόλογα καθ’ εαυτά, δεν είναι παρά περιφερειακής σημασίας για τον Δημήτρη. Το κύριο έργο του, το opus magnum της συγγραφικής δουλειάς του, είναι η ιστορία του χωριού του και των συνοικισμών του. Μιλάμε για το ωραίο Περδικονέρι και για τα γειτονικά χωριά Γαλατά, Μπουλιάρι και Συριαμάκο. Ο Δημήτρης αφιέρωσε όλη τη ζωή του, για να διασώσει και να προβάλει την ιστορία και την παράδοση αυτών των φτωχών και ταπεινών αρκαδικών χωριών. Χωριών που οι κάτοικοί τους, υπό αντίξοες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, κατάφεραν να επιβιώσουν, να προοδεύσουν, να κάνουν το οικογενειακό και πατριωτικό τους καθήκον, να γονιμοποιήσουν με τον ιδρώτα και το αίμα τους την άγονη γορτυνιακή γη, να μεγαλώσουν πολλά παιδιά με άριστο παιδαγωγικό τρόπο και με απαρασάλευτες αρχές, και τελικά να φύγουν από τον μάταιο αυτό κόσμο βασανισμένοι, αλλά με ήσυχη τη συνείδηση ότι έκαναν όσα έπρεπε και όσα μπορούσαν.
Ο Δημήτρης έζησε και μεγάλωσε σε αυτό το περιβάλλον του καθημερινού μόχθου, της διαρκούς αγωνίας και του ασίγαστου αγώνα για επιβίωση και προκοπή. Έζησε τη φτώχεια, αλλά και την πλούσια σε συναισθήματα ψυχή των απλών συγχωριανών του, την πλούσια σε εκδηλώσεις κοινωνική ζωή του χωριού. Κι όταν αργότερα απέκτησε ιστορική συνείδηση των πραγμάτων, θέλησε να στραφεί και στο παρελθόν του τόπου του, να αναζητήσει τα ιστορικά ίχνη του, να ζωντανέψει στιγμές και πρόσωπα που έφυγαν χωρίς επιστροφή, να διασώσει τελικά από τα νύχια του πανδαμάτορα χρόνου και να παραδώσει στην αιωνιότητα ό,τι μπόρεσε να συγκεντρώσει με προσπάθειες και κόπους μιας ζωής.
Έτσι, ο Δημήτρης δεν παρέμεινε ένας απλός πατριδολάτρης, αλλά αναδείχτηκε με το συγγραφικό έργο του και ως ένας θερμός και ικανός πατριδογράφος. Γιατί απέδειξε ότι πέρα από την αγάπη για τον τόπο και τους ανθρώπους του, που είναι το κίνητρο και η βάση κάθε πατριδογραφικού έργου, το ηθικό και ψυχικό υπόβαθρο κάθε τέτοιου εγχειρήματος, ο Δημήτρης διέθετε και τα προσόντα να το υλοποιήσει: ιστορική και λαογραφική συνείδηση, φιλέρευνη διάθεση, υπομονή, γνώση, παρατηρητικότητα, προσωπική ευαισθησία. Δεν εφείσθη ούτε κόπων ούτε εξόδων, για να ολοκληρώσει αυτό που έθεσε ως στόχο στη ζωή του: να γράψει την ιστορία και λαογραφία του τόπου του, με την ελπίδα να βρει και να περιγράψει το ιστορικό και πολιτιστικό ‘στίγμα’ του χωριού του και να το διασώσει για τις επόμενες γενεές.
Εννοείται ότι τόπος μας, ιδιαίτερη πατρίδα μας, γενέτειρά μας, δεν είναι μόνο τα βουνά και τα λαγκάδια μας, τα σπίτια και οι εκκλησίες μας, έστω και οι άνθρωποι που εμείς γνωρίσαμε και συνομιλήσαμε μαζί τους. Είναι και αυτοί που πέρασαν, είναι και η ανθρώπινη μνήμη, που ζωντανεύει τ’ άψυχα και τα κάνει μνημεία, για ν’ ακουμπήσει πάνω τους και να μην χάσει ο άνθρωπος την ψυχή του. Κι από κοντά, χρειάζεται και κάποια γνώση για το τι υπήρξαν κάποτε αυτά που βλέπουμε σήμερα ή αυτά που χάθηκαν για πάντα, πώς δημιουργήθηκαν, ποιον ρόλο έπαιζαν και ποιαν ανάγκη κάλυπταν στο παρελθόν. Είναι αυτή η γνώση που τα ζωοποιεί. Είναι αυτή η γνώση που αυξάνει την αγάπη μας γι’ αυτά. Τι ωραία που το έχει ειπεί ο εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς: όσο γνωρίζεις πιο καλά τόσο αγαπάς πιο πλέρια!
Είναι πραγματικό κατόρθωμα ότι ο Δημήτρης κατάφερε να ολοκληρώσει το πατριδογραφικό έργο του, εκδίδοντας τώρα τον τρίτο τόμο του βιβλίου του «Περδικονέρι Γορτυνίας και οι συνοικισμοί του Γαλατάς, Μπουλιάρι, Συριαμάκου». Πρέπει να αισθάνεται ευτυχής, που έβαλε την τελευταία πινελιά στον ιστορικό και λαογραφικό πίνακα που έχει φιλοτεχνήσει. Αφού ξεπέρασε τα όρια της ανθρώπινης αντοχής, έφτασε στο ποθητό τέρμα των προσπαθειών του! Ολοκλήρωσε τη λαμπρή τ ρ ι λ ο γ ί α του! Έστησε για το μικρό του χωριό ένα υπέροχο πνευματικό μνημείο, που ούτε το κρύο ούτε η ζέστη πρόκειται να το φθείρουν, όπως θα το έφθειραν αν ήταν από μπρούντζο ή μάρμαρο. Ένα μνημείο που θα μείνει στην αιωνιότητα, ακόμα κι όταν πολλά άλλα πράγματα, και όλοι εμείς βέβαια, θα έχουμε γίνει σκόνη μέσα στην αδηφάγο χοάνη του αμείλικτου χρόνου! Του αξίζει λοιπόν ο δημόσιος έπαινος.
Κάθε τέρμα όμως είναι μια ευκαιρία αναπόλησης και αναγωγής στην αρχική αφετηρία. Και αφετηρία του Δημήτρη υπήρξε το 2000, όταν κυκλοφόρησε ο πρώτος τόμος του έργου του, βασισμένος σε δύο κύριους πυλώνες: την ιστορία και τη λαογραφία του χωριού του και των συνοικισμών του. Όμως η φύση των πραγμάτων είναι τέτοια, που όσο αναζητά κανείς και ψάχνει, όλο και κάτι καινούριο θα βρει. Αυτό έκανε και ο Δημήτρης. Και οκτώ χρόνια αργότερα παρουσίασε τον δεύτερο τόμο του έργου του με τα παραλιπόμενα του πρώτου. Θα μπορούσε λοιπόν να ειπεί κανείς, ότι ο τρίτος τόμος που παρουσιάζουμε σήμερα είναι ο τόμος που περιέχει τα παραλιπόμενα των παραλιπομένων. Με λίγα λόγια, ο τόμος περιέχει στοιχεία και πληροφορίες που δεν έχουν αποθησαυριστεί στα προηγούμενα βιβλία του. Είναι δηλαδή ευρήματα νεότερης έρευνας.
Πράγματι ο τόμος αυτός περιέχει κατά κύριο λόγο άγνωστο και ανέκδοτο μέχρι σήμερα πρωτογενές αρχειακό υλικό, δηλαδή δεκάδες έγγραφα από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, και όχι μόνο, που παρατίθενται αυτούσια. Τα έγγραφα αυτά αναφέρονται σε διάφορες πτυχές της ιστορίας και της κοινωνικής ζωής του χωριού, από τη δημιουργία του νεοελληνικού κρατιδίου, αλλά φωτίζουν πλευρές και της Τουρκοκρατίας και της επαναστατικής εποχής. Δεν χρειάζεται να τονισθεί ότι σε όλα τα έγγραφα γίνεται ρητή μνεία στην Κατσουλιά (όπως ονομαζόταν τότε το σημερινό Περδικονέρι) ή στους συνοικισμούς της. Θα ήθελα όμως να επισημάνω ότι πάντως πρόκειται περί καταγραφής και συγκέντρωσης άμορφης πρωτογενούς ιστορικής ύλης, όχι περί ιστορικής σύνθεσης. Επομένως προσφέρεται έτοιμο υλικό και για ιδία χρήση, αλλά κυρίως για μελλοντική αξιοποίηση από την επιστημονική ιστορική έρευνα. Είναι προφανές ότι ο Δημήτρης, ως ακούραστη και φιλότιμη μέλισσα, αναζήτησε και βρήκε ό,τι καινούριο τον ενδιέφερε και εξυπηρετούσε τους σκοπούς της συγγραφής του. Όλοι μπορούν να φανταστούν τον σωματικό και πνευματικό μόχθο μιας τέτοιας προσπάθειας! Όχι μόνο να ψάξει και να βρει, αλλά και μεταγράψει άψογα και να παρουσιάσει στο παρόν βιβλίο του αυτά τα έγγραφα.
Ο τρίτος τόμος είναι διαρθρωμένος σε 12 κεφάλαια, που ως εκ της φύσεώς τους περιέχουν ιστορικό υλικό απίθανης ποικιλίας: έγγραφα και στοιχεία απογραφικά, στατιστικά, εκκλησιαστικά, στενώς ιστορικά, εκλογικά, εκπαιδευτικά, οικονομικά και άλλα. Από χρονολογικής πλευράς καλύπτουν μια μακρότατη χρονική περίοδο. Το πιο παλιό στοιχείο αφορά βενετική απογραφή του 1700, ενώ το πρώτο σε παλαιότητα παρουσιαζόμενο έγγραφο είναι μια δανειστική ομολογία του αρχιεπισκόπου Ακόβων και Ζαρνάτας Νεοφύτου του έτους 1754. Μεγάλο ενδιαφέρον έχει και ένα προικοσύμφωνο το 1801. Το τι πλούτο περιέχουν αυτά τα έγγραφα, το τι θησαυρό αποτελούν για ονόματα και τοπωνύμια, είναι εύκολο στον καθένα μας να το σκεφτεί, ιδιαίτερα τα παραχωρητήρια εθνικών κτημάτων, οι εκλογικοί κατάλογοι διάφορων ετών και το Μητρώο αρρένων της Κοινότητας Κατσουλιάς! Πολύ ενδιαφέροντα είναι και τα έγγραφα που αφορούν στη ζωή, τη δράση και τις περιπέτειες του μοναχού Καλλίνικου Κουβαρά, ιδρυτή του μονυδρίου της Αγ. Μαρίνας (μεταξύ της Κατσουλιάς και των Τροπαίων), που αποτελούν και αυτά άγνωστο αρχειακό υλικό.
Στις σελίδες του τόμου αυτού ο Δημήτρης αναφέρεται και σε άλλες πλευρές της ζωής του Περδικονερίου. Επίσης τιμά εξέχοντες και επιφανείς συμπατριώτες του με μεγαλοψυχία, λυρισμό, και αφειδώλευτους επαίνους: ιερείς, διδασκάλους και ανθρώπους των Γραμμάτων!
Αυτό όμως που αξίζει ιδιαίτερης μνείας και πρέπει να υπογραμμισθεί, είναι το πλούσιο φωτογραφικό υλικό που εμπλουτίζει το βιβλίο αυτό: εκατοντάδες ασπρόμαυρες φωτογραφίες, ένα εντυπωσιακό οδοιπορικό στη Ζωή και στη Μνήμη, μια ατέλειωτη και συγκλονιστική τοιχογραφία προσώπων, τοπίων, κτισμάτων εκδηλώσεων και άλλων περιστατικών του χωριού και των ανθρώπων του. Πορτρέτα και ζωγραφικοί πίνακες, που με τη σιωπή τους ζωντανεύουν τόσο ηχηρά ένα παρελθόν που μάλλον πέρασε ανεπιστρεπτί ως εικόνα αλλά και ως ήθος. Οι φωτογραφίες που έχουν κατασπαρεί στις διάφορες σελίδες του βιβλίου, αλλά και όσες έχουν συγκεντρωθεί με κατατοπιστικές λεζάντες στο άνω των 60 σελίδων «Φωτογραφικό Οδοιπορικό» του Δημήτρη, είναι το καλύτερο συμπλήρωμα του βιβλίου. Το φωτογραφικό αυτό πανόραμα από μόνο του αποτελεί ένα κοινωνιολογικό δοκίμιο, μια ανθρωπολογική και προσωπογραφική μελέτη. Για μας τους τρίτους ίσως να είναι εντελώς αδιάφορο ίσως και χάρμα οφθαλμών. Για τους Περδικονερίτες όμως του σήμερα είναι ένα ψυχικό μπουρλότο χαράς και συγκίνησης. Για δε τους Περδικονερίτες του αύριο θα γίνει ένα ιερό παλλάδιο, ένα προσκύνημα, ένα σημείο αναφοράς και καταφυγής, ένα μπουρλότο ανάμνησης.
Φίλε Δημήτρη, σε συγχαίρω για μια ακόμη φορά και εύχομαι να είναι και αυτό το βιβλίο σου καλοτάξιδο, όπως και όλα τα προηγούμενα. Να είσαι πάντα καλά, για να μας δώσεις και άλλα πονήματά σου.
Κύριε Πρόεδρε του Συλλόγου Περδικονεριτών σας ευχαριστώ για την τιμή που μου κάνατε! Ευχαριστώ και όλους εσάς, που με ακούσατε με τόση προσοχή. Εύχομαι σε όλους Καλά Χριστούγεννα και Καλή Χρονιά!
ΗΛΙΑΣ ΓΙΑΝΝΙΚΟΠΟΥΛΟΣ
(Δημαρχείο Καλλιθέας, Κυριακή 16 Δεκ. 2018)
ΤΟ ΠΕΡΔΙΚΟΝΕΡΙ ΓΟΡΤΥΝΙΑΣ
Και οι συνοικισμοί του
Γαλατάς, Μπουλιάρι, Συριαμάκος. Τόμος Γ΄
(Από τον Δημήτρη Κυρ. Κυριακόπουλο)
Αγαπητοί φίλοι, πατριώτες, συμπατριώτες.
Είμαστε χρεωμένοι και υποχρεωμένοι από τους προγόνους μας, μάλιστα για τις γενιές των προμάχων μας, των αγροδίαιτων και δυναμικών Αρκάδων, των ιδικών μας Γορτυνίων πρωταγωνιστών της ελευθερίας μας, να φωτίσουμε και αποκαλύψουμε τα βήματα και τα βιώματα της πορείας, της συνοδοιπορίας τους, να πληροφορήσουμε τον κόσμο για τα απώτερα και έσχατα τρόπαια της βιοπάλης τους, ώστε ο ήχος και ο απόηχος της παρουσίας τους να φθάνει μέχρι τις ημέρες μας, στην εποχή των συνεχών προβληματισμών και προβλημάτων.
Και αυτό το χρέος το εκπληρώνουν στην πράξη, με φιλοτιμία και όραμα, πολλοί επώνυμοι και ανώνυμοι εργάτες και ερευνητές της παράδοσής μας. Mε τα βιβλία τους, με τα σεμινάρια και τα λόγια τους, διασώζουν, διερμηνεύουν και μεταλαμπαδεύουν τις ιστορικές αναμνήσεις, σε όλα τα χωριά και τα πολίσματα της Γορτυνίας, της Αρκαδίας και όλης της Πελοποννήσου ως εθελοντές και άγρυπνοι μελετητές του λαού μας, χρέος το οποίο ευγενώς περνάει σε πρωτοβουλίες αξιέπαινες νέων ανθρώπων κατά την ηλικία, που αγκαλιάζουν την παράδοσή μας, την ταυτότητά μας και την αξιοποιούν στον σύγχρονο κόσμο και πολιτισμό.
Με αυτή την προσέγγιση, γίνεται αντιληπτό πως κάθε καινούργιο σύγγραμμα που, για χρόνια πολλά κυοφορείται και οργανώνεται στην υπηρεσία της πολιτιστικής μας παρακαταθήκης, αποτελεί όντως μια γόνιμη πρόκληση, μια αισθητή χειρονομία, για να ευαισθητοποιούνται όλοι οι γηγενείς Αρκάδες και Γορτύνιοι, ιδιώτες και δημόσιοι λειτουργοί, οι ελλόγιμοι συμπαραστάτες σ΄αυτή την προσπάθεια, ο καθένας από τη δική του αφετηρία και συνευθύνη, από το δικό του, το προσωπικό του αξίωμα, προκειμένου να διασώζεται με τον καλλίτερο τρόπο η μνημοσύνη της ιστοριογραφίας μας, της πολύπτυχης λαογραφίας μας, της εθνική μας συνείδησης, γεγονός που δοξάζει όχι μόνο τον δικό μας γνώριμο λαό, αλλά και κάθε πολιτισμένο έθνος επί της γης.
Τολμώ, αγαπητοί φίλοι, να αναφέρω στο σημείο αυτό, ότι θητεύοντας σ΄αυτή την φιλοδοξία, και εγώ, προσπάθησα και πέτυχα, με μια σειρά πρωτοβουλιών, δημοσιεύσεων επικαίρων και συναφών βιβλίων, να εργαστώ, με κόπο αλλά με ζήλο, για τη ζωή και την ιστορική πορεία του τόπου μας και ιδιαίτερα της γενέθλιας πατρίδας μου, της Γορτυνιακής, στρατηγικής καταφυγής μας, του Περδικονερίου Γορτυνίας δηλαδή και των περιφερειακών συνοικισμών του: Γαλατά, Μπουλιαρίου και Συριαμάκου, με πολύχρονη αφοσίωση και έρευνα, η οποία απέδωσε δύο βιβλία ήδη σε κυκλοφορία. Μια προσπάθεια που έτυχε αναγνώρισης και γόνιμης αποδοχής, για την οποία εκφράζω τις ευχαριστίες μου.
Ήδη, το 2016, κυκλοφόρησε το βιβλίο μου: Βίος ….Αβίωτος, που αποτελεί επιτρέψτε μου, μια δυναμική και ενδιαφέρουσα αυτογραφική ιχνηλασία του αιωνόβιου θείου μου Παναγή Πετρόπουλου, που καταγράφει με ειλικρίνεια την συμπυκνωμένη εμπειρία και μαρτυρία από τον περασμένο αιώνα, με τις εμπόλεμες διχοστασίες, αλλά και την αίσθηση της νίκης για την επιβίωση και τον αγώνα του αιώνιου ανθρώπου, που ζει και ανατρέφεται μέσα στη φύση, στην οργιώδη Αρκαδική φύση, τη μεγάλη τούτη μάνα και διδασκάλισσα, που αναδεικνύει τους βιοπαλαιστές συμπατριώτες μας σε αγωνιστές επιδέξιους, άρχοντες υπομονετικούς, και φιλοσοφημένους ξωμάχους.
Συνέχεια αυτής της καρποφορίας αποτελεί ο τρίτος τόμος της εκδοτικής τριλογίας, με την επωνυμία: Το Περδικονέρι Γορτυνίας και οι συνοικισμοί του, Γαλατάς, Μπουλιάρι, Συριαμάκος. Βιβλίο το οποίο προσφέρουμε σήμερα στους συμπατριώτες μας, αλλά και σε κάθε άλλον συμπολίτη μας, που αγαπάει και τιμά τη δυναμική παρουσία του λαού μας.
Όταν η εποχή μας διακρίνεται, όπως είναι γνωστό, για την πολυφωνία της, για την διαδικτυακή εξακτίνωσή της, η ερευνητική εργασία για την ανακάλυψη και αποκάλυψη του ιστορικού μας θησαυρού λαβαίνει τη διάσταση μιας γόνιμης, συνεχούς και άξιας προσφοράς, μιας φωταγωγίας έντονης.
Με αυτά τα δεδομένα, ο συντάκτης του τρίτου τόμου για το Περδικονέρι και τους συνοικισμούς του, ευτυχεί γιατί στα περιεχόμενα θέματά του, συμπεριλαμβάνει κεφάλαια ενδιαφέροντα, όπως είναι τα εθνικά κτήματα της εθνεγερσίας, με παράλληλες απογραφές γιδοπροβάτων και γεωργών, τα εκκλησιαστικά δρώμενα της εποχής εκείνης που παρουσιάζονται, με καταλόγους εφημερίων της Επισκοπής Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως, με έξαρση το παλιομονάστηρο της Αγίας Μαρίνης, εγγύς της λίμνης του Λάδωνος σήμερα.
Επίσης ένα μεγάλο, αντιπροσωπευτικό, αλλά αξιόλογο φωτογραφικό οδοιπορικό, ζώντων και κεκοιμημένων του Περδικονερίου και των συνοικισμών, που μας μιλούν και μας συγκινούν.
Η όλη ερευνητική διαδικασία ολοκληρώνεται με την παράθεση ιστορικών δεδομένων και λοιπών δραστηριοτήτων του χωριού μας, με καταγραφή των βουλευτικών εκλογών από το 1841, κεφάλαια πολύτιμα, τα οποία κατακλείονται με τιμητικά αφιερώματα σε επιφανείς Περδικονερίτες, στο χώρο της ευρύτερης κοινωνίας, της ιερατικής διαδοχής και λειτουργίας, της εκπαίδευσης, της κοινωνίας όλης.
Θέλω να πιστεύω, αγαπητοί φίλοι, ότι παρόμοιες προσπάθειες, δηλαδή εκδόσεις, καταγραφές και αναλύσεις, που αναφέρονται στην απώτερη και νεότερη, δράση και πρωτοβουλία, ιδιωτικής ή δημόσιας έμπνευσης, για τα χωριά μας, της Αρκαδίας και της Γορτυνίας ειδικότερα, αποτελούν σεμνές και φιλότιμες, φωτεινές, αξιέπαινες διεργασίες και συνεργασίες, για να έχει ο τόπος μας όνομα, ταυτότητα, παράδοση, μνήμη και όραμα.
Φρονώ, ακόμη, ότι και αυτές οι αδυναμίες μας, οι ατέλειές μας, που οπωσδήποτε είναι λιγότερες από τις αρετές μας, τη λεβεντιά και την αρχοντιά, την αμεσότητα και την ομοψυχία, μπορούν ν΄αποβούν για μας τους νεώτερους αφετηρίες οδηγητικές για μια κάθαρση και αυτογνωσία.
Τελικά, φίλοι μου, ο άνθρωπος, ο Έλληνας, ο Πελοποννήσιος, ο Αρκάς και ο Γορτύνιος, ο απλός εργάτης, ο γεωργός, ο βοσκός, ο έμπορος, ο δάσκαλος, ο ιερέας, ο δημοτικός άρχοντας και ο πολίτης που έχει προσφέρει σε όλους εμάς το αίμα του και το πνεύμα του, τον πόνο και τον καημό του, την αγωνία του και τον αγώνα του, για μια πατρίδα ελεύθερη, ζωντανή και δημιουργική, μεταλαμπαδεύει στη συνείδησή μας, στην ψυχή μας, λόγια αλλά κυρίως έργα, που είναι ιερά και ωφέλιμα για το μέλλον της ένδοξης επαρχίας μας, της εύανδρης Γορτυνίας, όπου πρωταγωνιστεί η γυναίκα, η μάνα, η αδελφή και προσφέρει από την αγάπη της, από την διαρκή έγνοια και θυσία της.
Με αυτές τις σκέψεις εύχομαι και ελπίζω στην αλληλοδιδακτική εγρήγορση όλων μας, ώστε ο βίος και η πολιτεία μας, η πορεία της Γορτυνιακής θέρμης και προσφοράς, να είναι ζώσα, ενεργός και δραστήρια, στους σύγχρονους καιρούς με τα γνωστά προβλήματα για τα οποία ο θυμόσοφος λαός μας βρίσκει πάντοτε λύσεις, ευκαιρίες, για ν΄ ανταμώνουμε αγαπητικά, στο πνευματικό, πολύανθο και πολυεύοσμο περιβόλι του λαού μας.
Μετά το τέλος αυτής της βιβλιοπαρουσίασης, πρέπει να ευχαριστήσω από καρδιάς τους φίλους: Ηλία Γιαννικόπουλο, Δημήτρη Αναγνωσταρά και τη φίλη Μαρία Μαντουβάλου που ανέλυσαν και ζωγράφισαν με φιλοτιμία και μαεστρία τον Γ΄ τόμο αλλά και που πάντα ανταποκρίνονται σε κάθε κάλεσμά μου προσφέροντάς μου πολύτιμη βοήθεια,
Αισθάνομαι όμως την υποχρέωση να ευχαριστήσω και όλους εσάς που τιμήσατε σήμερα με την παρουσία σας και την προσοχή σας αυτή την εκδοτική προσπάθεια.
Ακόμη, εκφράζω ευχαριστίες στον Αξιότιμο Δήμαρχο Καλλιθέας κ. Δημήτριο Κάρναβο, στο Δημοτικό Συμβούλιο και στο επιτελείο του Πολιτιστικού τμήματος που μας φιλοξένησαν απόψε με μεγάλη αγάπη σε αυτόν τον χώρο.
Ευχαριστώ την σύζυγό μου Σταυρούλα για την στήριξή της, αλλά και για όσα ετοίμασε για μετά το πέρας της παρουσίασης. Τον γιο μου Κυριάκο για την σελιδοποίηση, το εξώφυλλο και γενικότερα την επιμέλεια του βιβλίου, τον πρόεδρο του συλλόγου Περδικονεριτών Αθήνας δικηγόρο Κώστα Νικολόπουλο και την αγαπητή φίλη Ευαγγελία Στούγιου που με προθυμία δέχτηκε τον συντονισμό της σημερινής εκδήλωσης.
Επίσης ευχαριστώ τον φίλο Γιώργο Δαλιάνη που έδωσε μια ξεχωριστή νότα με το να παίξει παραδοσιακούς σκοπούς της πατρίδας μας στην αυθεντική τους μορφή, συνοδεύοντας τους π. Χρίστο Κυριακόπουλο και Κώστα Παυλόπουλο. Και οι τρεις τόμοι είναι δώρο στη νέα γενιά του τόπου μας για να παραδειγματίζονται μελετώντας το παρελθόν και την ιστορία του τόπου μας και να ατενίζουν με αισιοδοξία το μέλλον.
Μακάρι να βρεθούν συνεχιστές να συμπληρώσουν και αναπληρώσουν τις κατ’ άνθρωπον τυχόν παραβλέψεις και ελλείψεις, γιατί η ιστορία του τόπου μας δεν εξαντλείται με αυτό το έργο.
Και πάλι σας ευχαριστώ όλους.
The King Casino Resort - Hertzaman
ΑπάντησηΔιαγραφήFind the perfect place herzamanindir.com/ to stay, play, and mens titanium wedding bands unwind at Harrah's Resort Southern California. หาเงินออนไลน์ Get aprcasino your 1등 사이트 points now!